Valspørsmål

Oppdatert 29. august: Tabellar med meiningane til partia i dei ulike spørsmåla.

No er det tid for stortingsval att. Tykkjer ikkje det var lengje sidan førre gong, men fire år går tydelegvis snøgt. Kor som er, alle har sikkert ei eller fleire saker dei brenner for, og gjerne skulle fått vita kvar dei ymse politiske partia står før dei går til røysteboksen. Eg er inkje unnatak, og eg kjem difor med ei kort liste over somme av sakene som interesserer meg. Dette er saker eg gjerne vil høyra om i ordskifta under valkampen. Nokre av dei er allereie eit tema, medan andre framleis ikkje har vore oppe.

Datalagringsdirektivet

Den seinaste månaden har det pågått ein vevloggkampanje mot datalagringsdirektivet, så det er like greitt å byrja med dette. Eg ynskjer at alle partia tek stilling til dette direktivet, og at dei fortel klårt og tydeleg om dei vil at Noreg skal innføra det. Ikkje sit på gjerdet og låst som om direktivet ikkje finst. Direktivet vil få store konsekvens for personvernet av borgarane i Noreg viss det innførast. Det er difor å halda veljarane sine for narr om partia ikkje tek stilling før valet.

EU

Island vil kanskje inn i EU. Ja-folket her heime meiner difor det er på tide at me tek nok ein runde med dette i Noreg. Nei-folket viser attende til at det spelte inga rolle då Sverige, Finland og Danmark gjekk inn. Eg vil at alle partia er tydelege på om dei vil inn i EU eller ikkje, og om dei vil taka dette ordskiftet etter valet.

Sidemål

Mange meiner at elevane i Noreg slit med norskfaget. Dei meiner at det lyt meir tid til lese- og skrivetrening til, og dei ynskjer sidemålsundervisninga til livs for å få plass til dette. Andre tykkjer dette er eit totalt ugrunna argument, sidan sidemålsundervisninga ikkje startar ordentleg før på ungdomsskulesteget, når elevane same kva skal vera godt nok rusta i lesing og skriving til dette. Av desse igjen vil nokre peika på at sidemålsundervisninga på ungdomsskulesteget er svært mangelfullt, og kan koma med skrekkhistoriar om lærarar som fyrst tre veker før eksamen i tiandeklassen byrja på sidemålsopplæringa. Mange tykkjer sidemål=nynorsk (dette er sjølvsagt feil), og trur difor at sidemålsundervisninga er ubrukeleg (dette er sjølvsagt òg feil), og andre trur kanskje at elevane fort vert forvirra når dei må læra fleire språk (dette er, igjen, sjølvsagt feil). Alle er derimot samde i at sidemålsundervisninga ikkje er god nok. Eg vil vita kva dei ulike partia vil gjera for å styrkja den, viss dei vil halda fram med den i det heile.

Tollgrensa

Fyrst vil eg nytta høvet til å kjefta på dei raudgrøne, som lova oss 1000 kr ved førre stortingsval. Det valløftet braut dei allereie fem månader etter valet. Skammeleg!

Sidan syttitalet har me hatt ei innføringsgrense på 200 kroner. Dette var for å fremja norske varar framfor utanlandske, ikkje for å tena pengar på import. Mange meiner at me i dag lever i ei anna verd enn på syttitalet, og at me med netthandel og billeg flyfrakt helst lyt setja denne grensa endå lågare. Andre meiner at dette er å forvrengja stoda – at det er å tru at 200-grensa finst for å tena pengar på importen – og at det heller lyt vera kroneverdien som skal vera førande på grensa. Viss så, skulle grensa helst ha vore kring 1000 kroner i dag. Eg vil vita kor høg/låg partia meiner denne grensa lyt vera.

Norsk film

Norske filmar har gjennom fleire år hatt rykte på seg å vera dårlege (kanskje dårlegare enn dei er), men dei siste åra har me sett ei rivande utvikling av både gode filmar og publikumsvinnarar. Sjå t.d. på salstala til Max Manus. Dette er det nok fleire grunnar til, og eg vil tru at både filmskulen på Litlehamar, fleire freistnader på sjangertypiske filmar og ikkje minst ein filmpolitikk som haustar skryt, alle er bidragsytarar til denne «Norwave» av filmar frå Noreg. Vil dei ulike partia halda fram satsinga på norsk filmproduksjon, og i så fall kva tiltak ser dei for seg at dei kan gjera for å halda fram sigersgangen til norsk film?

Monarki eller republikk

Mange meiner at det ikkje er rom for ei ætteline med statsoverhovud i eit moderne demokrati. Det einaste rette er ein folkevald leiar. Andre meinar at kongehuset i Noreg er ein lang tradisjon og ein viktig del av kulturen vår, og at Harald og seinare Haakon, er gode representantar for Noreg utåt. Kvar stend dei politiske partia? Vil dei halda på monarkiet eller vil dei ha ein norsk republikk?

Tannhelse

Mange folk kvir seg for å gå til tannlækjaren av di det er så dyrt. Tannhelse inngår ikkje i den generelle helsestønaden i Noreg. Når folk endeleg finn ut at dei må, kan ventetida vera svært lang på grunn av den store mangelen på tannlækjarar mange stader i landet. Kva vil partia gjera for å: a) få betre tannlækjardekning, og b) få prisane ned?

Til slutt

Dette er berre einskilde saker. Det er heilskapen i politikken som er viktig. Eg kjem ikkje til å røysta på eit parti som har ei sak eg er samd i, utan at eg set meg inn i tufta (prinsipprogrammet) og resten av politikken deira fyrst. Eg vonar andre gjer det same.

Måtte me få ein rein valkamp og eit godt val!